شناخت تخصصی مخزن کاروگیت و ساختار دوجداره آن
قیمت مخزن کاروگیت به عوامل مختلفی مانند ظرفیت، ضخامت جدارهها، استحکام حلقوی، نوع اتصالات، برند تولید کننده و محل نصب بستگی دارد؛ اما پیش از بررسی هزینه، باید شناخت دقیقی از ماهیت این مخازن پیدا کرد. مخزن کاروگیت نوعی مخزن دوجداره پلی اتیلنی است که ساختاری موجدار (کروگیت شده) در لایه بیرونی دارد. این طراحی باعث افزایش استحکام مکانیکی و مقاومت در برابر فشارهای محیطی، به ویژه فشار خاک در حالت دفنی میشود. لایه داخلی این مخازن معمولاً صاف و بدون خلل است تا از ایجاد رسوب و گرفتگی در انتقال سیال جلوگیری شود.
این مخازن به دلیل جنس پلی اتیلن سنگین (HDPE) و ساختار مهندسی شده خود، در برابر خوردگی، زنگ زدگی، پوسیدگی و مواد شیمیایی بسیار مقاوم هستند. مخزن کاروگیت گزینهای ایدهآل برای ذخیره یا انتقال آب، فاضلاب، پساب صنعتی یا حتی برخی مواد شیمیایی در شرایط دفنی یا محیطهای مرطوب محسوب میشود. عمر مفید بالا (بیش از ۵۰ سال در شرایط مناسب)، سهولت حمل و نقل، وزن سبکتر نسبت به مخازن بتنی یا فلزی و نیاز حداقلی به تعمیر و نگهداری، این نوع مخزن را به انتخابی مطمئن در پروژههای عمرانی، صنعتی و زیربنایی تبدیل کرده است.
ویژگیهای فنی مخزن کاروگیت
مخزن کاروگیت با استفاده از پلی اتیلن سنگین به عنوان ماده اصلی، دارای ویژگیهای فنی برجستهای است که آن را برای کاربردهای دفنی و صنعتی ایدهآل میسازد. یکی از مهمترین مشخصات آن، مقاومت بالا در برابر فشار جانبی خاک است که به واسطه ساختار کروگیت در لایه بیرونی تأمین میشود. این ویژگی باعث میشود مخزن در عمقهای مختلف زمین بدون نیاز به سازههای تقویتی مدفون شود. همچنین به دلیل ماهیت پلی اتیلن، این مخازن در برابر خوردگی، زنگزدگی و پوسیدگی کاملاً مقاوم هستند و برخلاف مخازن فلزی یا بتنی، تحت تأثیر رطوبت یا تماس با سیالات خورنده دچار تخریب نمیشوند.
از دیگر ویژگیهای فنی مهم میتوان به مقاومت شیمیایی بالا در برابر انواع فاضلاب، پساب صنعتی، اسیدها و مواد شیمیایی خورنده اشاره کرد. این خصوصیت سبب شده استفاده از مخزن کاروگیت در صنایع شیمیایی، پتروشیمی، فاضلاب و تصفیهخانهها رواج پیدا کند. وزن پایین این مخازن در مقایسه با نمونههای بتنی و فلزی، حمل و نقل و نصب را آسانتر و کمهزینهتر کرده است. در نهایت این نوع مخزن در صورت نصب صحیح و دفن اصولی، میتواند بیش از ۵۰ سال عمر مفید داشته باشد و در برابر عوامل محیطی، فشارهای مکانیکی و شرایط سخت مقاوم باقی بماند.
ظرفیت و ابعاد رایج
مخازن کاروگیت در ظرفیتها و ابعاد متنوعی تولید میشوند و پاسخگوی نیازهای مختلف در پروژههای عمرانی، صنعتی و زیست محیطی هستند. ظرفیتهای رایج این مخازن از ۱۰۰۰ لیتر شروع میشود و تا ۵۰۰۰، ۱۰,۰۰۰، ۲۰,۰۰۰ و حتی ۱۰۰,۰۰۰ لیتر و بالاتر نیز ادامه دارد. در پروژههای بزرگ مقیاس مانند تصفیهخانهها یا شبکههای جمعآوری فاضلاب، معمولاً از مخازن با ظرفیتهای بالا یا طراحی ماژولار (چند واحدی متصل به هم) استفاده میشود. این مخازن بسته به نیاز، میتوانند به صورت استاندارد یا کاملاً سفارشیسازی شده طراحی و تولید شوند.

از نظر شکل و موقعیت نصب، مخازن کاروگیت هم به صورت افقی و هم عمودی قابل تولید هستند. انتخاب بین این دو حالت به فضای نصب، نحوه دفن، میزان فشار خاک و نوع سیال بستگی دارد. برای مثال در مکانهایی با محدودیت ارتفاع، مخازن افقی کاربرد بیشتری دارند. این مخازن در قطرهای رایجی مثل ۱۰۰۰، ۱۲۰۰، ۱۵۰۰، ۲۰۰۰، ۲۵۰۰ و ۳۰۰۰ میلیمتر تولید میشوند و ارتفاع آنها بسته به ظرفیت و نوع پروژه قابل تنظیم است. این تنوع در ابعاد و طراحی، مخزن کاروگیت را به گزینهای انعطاف پذیر برای انواع کاربردهای زیرزمینی و صنعتی تبدیل کرده است.
تفاوت کاربردی بین مخزن کاروگیت عمودی و افقی چیست؟
تفاوت کاربردی بین مخازن کاروگیت عمودی و افقی به شرایط نصب، فضای در دسترس و نوع سیال ذخیره شده بستگی دارد. مخزن کاروگیت عمودی معمولاً در محلهایی نصب میشود که محدودیت فضایی در سطح افقی وجود دارد، مانند فضاهای باریک یا چاهکهای دفنی عمیق. این نوع مخزن به دلیل ارتفاع بیشتر و سطح مقطع کمتر، در عمق بیشتری دفن میشود و برای مکانهایی که فشار جانبی خاک کمتر اهمیت دارد مناسبتر است.
در مقابل مخازن کاروگیت افقی زمانی استفاده میشوند که محدودیت ارتفاع وجود دارد، مانند دفن زیر جادهها، پارکینگها یا داخل کانالها. این نوع طراحی با داشتن سطح تماس بیشتر با زمین، فشار جانبی خاک را بهتر توزیع میکند و از نظر پایداری سازهای، انتخاب بهتری برای پروژههای با بارگذاری بالاست. همچنین برای خطوط انتقال، ذخیرهسازی حجیم در سطح کمعمق، یا اتصال چند مخزن به صورت سری، گزینه ایدهآلتری است. انتخاب بین این دو نوع، باید بر اساس آنالیز محل پروژه، نوع خاک، میزان بار وارده و ظرفیت مورد نیاز انجام شود.
نصب مخزن کاروگیت
نصب مخزن کاروگیت یک فرآیند فنی است که باید طبق دستورالعملهای مهندسی و استانداردهای مربوطه انجام شود تا طول عمر و عملکرد آن تضمین گردد. اولین مرحله، آمادهسازی بستر محل نصب است. سطح زیرین مخزن باید کاملاً صاف، متراکم و بدون سنگ یا زواید تیز باشد. از بستر ماسهای یا خاک نرم با تراکم مشخص استفاده میشود تا از آسیب به بدنه جلوگیری شود. سپس عملیات دفن مخزن با رعایت فاصلههای جانبی، عمق دفن مناسب و لایه گذاری تدریجی خاک اطراف انجام میگیرد. در صورت نیاز، استفاده از نوارهای ژئوتکستایل یا ژئوممبران جهت افزایش مقاومت و کاهش اصطکاک توصیه میشود.

در ادامه، نصب اتصالات و متعلقات مانند فلنجها، نازلها، منهول و شیرهای ورود و خروج باید با دقت بالا صورت گیرد. برای جلوگیری از نشتی، اتصالات باید کاملاً آببندی و از متریال مقاوم در برابر اسید، فاضلاب یا سیالات صنعتی انتخاب شوند. همچنین محل نصب باید دارای تهویه مناسب باشد تا از تجمع گازهای خطرناک جلوگیری شود. در پروژههای شهری و صنعتی، پس از نصب، انجام تستهای فشار، نشتی و بارگذاری الزامی است. رعایت این مراحل نصب باعث میشود مخزن کاروگیت بدون نیاز به تعمیرات اساسی تا چند دهه قابل استفاده باشد.
آیا این مخازن برای نگهداری اسیدها یا مواد شیمیایی خطرناک، قابل استفاده هستند؟
مخازن کاروگیت به دلیل جنس پلی اتیلن سنگین و ساختار دوجداره، مقاومت مناسبی در برابر بسیاری از مواد شیمیایی دارند؛ اما برای نگهداری اسیدها و مواد خورنده قوی معمولاً توصیه نمیشوند. اسیدها خواص خورندگی بالایی دارند که میتواند به مرور زمان به جداره مخازن کاروگیت آسیب بزند و باعث نشت یا شکستگی شود. بنابراین برای این کاربردها، استفاده از مخزن اسید که با مواد و پوششهای تخصصی مقاوم در برابر خورندگی تولید شدهاند، ضروری است.


منهول پلی اتیلن | کاربردها و انواع منهولهای فاضلابی و مخابراتی